متوسطه دوم و درس های ناگفته!
|
||
فقط از فهمیدن توست که می ترسند |
لارنس گراف در کنار پسرش
گراف در 14 سالگی مدرسه را رها کرد و در یک جواهر فروشی به عنوان پادو
مشغول به کار شد. در سال 1962 در 24 سالگی دو مغازه ی جواهرفروشی در
لندن را که نخستین مغازههایش به شمار میرفتند، باز کرد.
او بعدها وارد صنعـت ساعـت سازی نیـز شد. گراف 78 ساله که در تصویر در
کنار پسرش دیـده میشود، نزدیک به 5 میلیارد دلار ثـروت دارد.
یکی از لابراتوارهای تراش الماس
اما چرا ما ایرانیان در مسیر توسعه درجا زدیم؟
علت شکست توسعـه در ایـران را باید بر اساس ساختـار و عادات ذهنی
ایرانیان تشریح کنیم.
در یکصد سال اخیر، ایرانیان با وجود داشتن منابع غنی انرژی همچون نفت
و گاز، متأسفانه نیروی انسانی توانمند برای مدیریـت فرآیند توسعه در اختیار
نداشتهاند.
حاکمان ما از میان مردم ایران برآمدهاند و تواناییهایشان نیز فراتر از توانایی
جامعه ای که از آن برآمده اند نیست. در فرآیند توسعه، مجموعه ی ساختار و
توانمنـدیهای ذهنـی تعیین کننـده است. در واقع مسئلـه ی اصلی در فرآیند
توسعه در ایران این بوده است که ما نیـروی انسانی توسعه خواه به اندازه ی
لازم و کافـی در اختیـار نداشتهایـم. فراتـر از این، بنده معتقدم بخش بزرگی از
سیاستگذاران کشور ما هنـوز مفهوم توسعـه را هم درک نکردهاند و کسانی
هم که درکی از توسعه دارند، نیروی اجتماعـی و سیاسـی لازم برای پیشبرد
فـرآینـد توسعـه را در اختیـار نـدارنـد. به تـعبیـری، شاید در نظـر و تئـوری، درک
مناسبی از توسعـه دارنـد اما در عمل تـوان تحقق فرآیند توسعه را ندارند.
مرحوم دکتر حسین عظیمی تأکید داشتند که اگر می خواهید بدانید که فردی،
توسعهگرا هست یا خیر، تنها به شعارها، سخنان، ایدهها و نظرهای او بسنده
نکنیـد بلکه دقـت کنیـد که او در اطـراف خود چه کسـانـی را به عنـوان همـکار
برمی گزیند. این تعیین میکند که آیا رفتار و الگوی رفتاری او توسعه گراست یا
خیر؟ اینکه آیا این افراد مهارت توسعه آفرینی دارند یا خیر؟
همچنان که مرحوم عظیمی در اواخر عمرشان روی مباحثی همچون آموزش
و توسعه تأکید داشتند، ما نیز بر این عقیده ایم که توسعه کشور را باید از آموزش
و پرورش شروع کرد. ما نمی توانیم هیچ تحولی را در کشور به پیش ببریم، مگر
این که توسعه را از حوزه ی آموزش آغاز کنیم.
ریچارد چارلز نیکولاس برانسون
برانسـون به دلیل خوانـش پریشـی یا Dyslexia خیلی زود مـدرسه را رها کرد.
با این حال توانست در سال 1970 نخستین شرکت خود را بنیان نهد که "ویرجین
رکوردز" نام داشت و در زمینه ی موسیقی با خوانندگان غیرحرفه ای اما با انگیزه
کار می کرد. برانسون به مـرور شرکت هوایـی "ویرجین آتلانتیک ایرویز" و سپس
شرکتهای "ویرجیـن موبایل" و "ویرجیـن ترینـز" را نیز به راه انـداخت.
میـزان ثـروت او به نقل از مجلـه ی فـوربس 4 میلیارد و 200 میلیون دلار است.
خطوط هوایی ویرجین آتلانتیک
بر اساس شاخصها و معیارهای جهانی توسعه، این فـرآیند در ایران با
شکست رو به رو شده است. فرآیند توسعه در ایران از انقلاب مشروطیت
آغاز میشود. دولت مدرن در ایران نیز با انقلاب مشروطیت شکل میگیرد
و پیش از آن، ما مفهومی به اسم «دولت مدرن» در ایران نداشتهایم.
چند ماه بعد از امضای فرمان مشروطیت نخستین چاه نفت در خوزستان
(مسجد سلیمان) فوران میکند.
این دو رویداد، یعنی انقلاب مشروطه و اقتصاد نفتی، کل تاریخ معاصر
ایران را به شکل کنونی رقم زده است. تقریبا سی سال پس از این دو
رویداد، آموزش و پرورش به شکل جدید در ایران شکل میگیرد اما
نمی تواند مسیر تعالی خود را طی کند.
ایرانیان از سال 1285 ه.ش که فرمان مشروطیت صادر شد تا سال
1395 ه.ش بیش از یکصد سال است که وارد دنیای مدرن شدهاند اما
هنوز دولت مدرن به معنای اصیل و کامل آن در ایران تکامل نیافته است.
بعد از استقرار اولیه دولت مدرن، نهادها و نظامهای مدرنی همچون
«آموزش و پرورش»، «قوه مقننه» و «دادگستری» در ایران شکل گرفت
اما با تمامی این تلاشها، دولت مدرن هنوز به تکامل نرسیده است.
بر مبنای شاخصهای جدید توسعه، ایرانیان به توسعه نرسیدهاند و تنها
در دورههای کوتاهی علائمی از فعال بودن فرایند توسعه در ایران نمایان
شده است. به گمان من، «توسعه» در ایران به مثابه کودکی بوده
است که در دورههایی از عمر او علائمی از توانمندیهای گویشی و رفتاری
در او دیده شده است اما بعد متوقف گردیده؛ کودکی که جسمش بزرگ شده
است اما هنوز نمیتواند خوب حرف بزند، منطقی فکر کند و یا رفتارهای
عاطفی و احساسی خود را کنترل کند. در واقع توسعه در ایران (نه به
معنای رشد و پیشرفت) بلکه در مقام یک فرآیند تحول آفرین فکری ـ رفتاری،
بسیار کند شده است. به زبان دیگر میتوانیم بگوییم ایرانیان در مسیر توسعه
درجا زدهاند.
هنری فورد
هنری فورد در 16 سالگی مزرعه ی خانوادگی را ترک کرد و به دیترویت رفت. در
ابتدا به عنوان کارآموز کار کردن با ماشینهای صنعتی را یاد گرفت. بعدها مهندس
ارشد کمپانی "ادیسون ایلو مینی تینـگ" شد. هنری فورد نخستیـن خودرویش را
سال 1896 ساخت. او سپـس ایـده ی تولید متـحرک بر روی چرخ را به اجرا درآورد
و به این ترتیب انقلابی در نحوه ی تولید خودرو ایجاد کرد.
دارایـی هنـری فـورد امـروزه 199 میلیـارد دلار برآورد مـیشود. او در سال 1947
درگذشت.
فورد موستانگ
حسرت نبرم به خوابِ آن مرداب
کآرام درون دشت شب خفته ست
دریایم و نیست باکم از توفان
دریا، همه عمر، خوابش آشفته ست!
زیباتر از درخت در اسفند ماه چیست؟
بیداری شکفته، پس از شوکران مرگ
زیباتر از درخت در اسفند ماه چیست؟
زیـرِ درفـشِ صاعقـه و تیشـه ی تگرگ
زیباتر از درخت در اسفند ماه چیست؟
عـریانـی و رهایـی و تصـویـرِ بار و برگ
آمانسیو اورتگا
آمانسیو اورتگا در 14 سالگی مدرسـه را ترک کرد و مشغـول به کار در یک
مغازه ی فروش پیراهن مردانه شد. در سال 1975 او کمپانی تولیـد پوشاک
"زارا" را تأسـیس کرد. اورتگا امروزه به عنوان یکی از امپراتـوران صنعـت مد و
دومیـن فـرد ثروتمند جهان با دارایـی 78 میلیارد و 500 میلیـون دلار شناختـه
میشود.
در پوسترهـای تبلیغـاتـی در راهپیمـایـی 22 بهمـن که در آن رونـد توسعـه ی
شبکه ی مخابراتـی یا نسلهای جدید اینترنت همراه 3G و G4 از ابتدای انقلاب
تا امـروز نمایش داده شده و با پیش از انقلاب مقایسـه شده، معلـوم می شود
که در سـال 1357 حتـی یک نفر هم اینتـرنت همـراه نداشتـه است اما اینک با
گذشت چهار دهه، میلیونها نفر از مردم ایران از چنین تکنولوژیهایی بهره مند
هستند!
در چند روز گذشته خبرگـزاری آسوشیتدپرس با استنـاد به تصـاویر ماهوارهای
شرکت دیجیتال گلوب، خبری از دومین تلاش ناموفق ایران برای فرستادن ماهواره
به فضا منتشر کرد. با احتساب پرتـاب قبلـی ماهـواره ی پیام، در 25 دی ماه، این
دومین مأموریت فضایی شکست خورده در مدت زمان یک ماه گذشته است.
کِرک کِرکوریان
او در کلاس هشتم مدرسه را ترک کرد. در ابتدا به عنوان بوکسور آماتور و خلبان
هواپیما در جنگ جهانی دوم روزگار را سپری کرد. او در سال 1962 یک قطعه زمین
در لاس وگاس خرید. چنـد سال بعد او صـاحب چندیـن هتل در لاس وگاس بود و از
مهمترین سرمایهگذاران صنعت سینمـا و خودروسـازی به شمار میرفت. کرکوریان
98 ساله در سال 2015 درگذشت و ثروتی بالغ بر 4 میلیارد دلار برجا گذاشت.
هتل ام جی ام یکی از هتل های کرکوریان در لاس وگاس آمریکا
![]() |