وقتی می گوییم «علی» حیاتی پس از مماتش آغاز کرد، یعنی تشیع،

مذهبی که به نام او در تاریخ اسلام نامیده شد، یعنی نهضتی،

شخصیت هایی، نبوغ هایی و دل هایی که برای علی و به نام علی و در

راه علی در تاریخ تجلی کردند، یعنی تاثیر شخصیت علی و راه علی و

اسلام علی در تاریخ اسلام و بخصوص در تاریخ ما ایرانی ها، همه حیاتی

بود که پس از مرگ علی آغاز شد. ما ایرانی ها در مسئله ی تشیع و

محبت علی دارای جایگاه و موقعیت خاصی هستیم. در این مسئله

بسیاری از حرف ها و نظریات متناقض زشت و زیبا چنان مخلوط و در هم

شده که شناختن و تشخیص خوب و بدش برای ما بسیار مشکل و البته

بسیار فوری و حیاتی  و ضروری است.

   یکی از اتهاماتی که برخی دانشمندان اروپایی و علمای اهل تسنن،

متفقا" به تشیع می زنند این است که می گویند: « تشیع عبارت است

از مذهبی که ایرانی ها به نام اسلام ساختند، تا در پوشش تشیع

بتوانند سنت های ملی و قومی خوذ را حفظ کنند و به نام تشیع،

اسلام را از بین ببرند». بنابراین به نظر آنها تشیع عبارت بود از پناهگاهی

که عنصر ملی و نژادی ایرانی ها در درون آن، خود را از هجوم دین اسلام

و حمله ی عرب مصون می داشتند و چنین نتیجه می گرفتند که خود به

خود تشیع ساخته ی تمایلات و مصالح و عقاید ایرانی در برابر اسلام و

در درون اسلام است.

   این یک نظریه ی بسیار رایج است و متأسفانه کیفیت تلقی عوام ما 

و کیفیت تجلی تشیع موجود در میان ما می تواند بهانه های فراوانی

به دست کسانی که چنین نظریه ای را علیه تشیع و علیه ما اختراع

کرده اند بدهد و مصداق های فراوان پیدا کند و بالنتیجه ثابت کنند که

تشیع چنان که آنها می بافند و اتهام می زنند، ساخته ی قوم ایرانی

است و با خصوصیات قومی و نژادی و تاریخی ایرانیان ساخته شده و

با اسلام هماهنگ و منطبق نیست. بنابراین امروز ما بیش از هر زمان

دیگری محتاج به شناختن علمی و دقیق تشیع حقیقی و بنیان گذار

آن، علی هستیم.

   بزرگترین عاملی که ما را از دست یافتن به سرچشمه ی نخستین

حقیقت بازمی دارد، جنگ بی سرانجام میان دو گروه متقدمِ منجمدِ

کهنه پرستِ سنت گرا از یک طرف و نسل جوانِ روشنفکرِ تحصیل

کرده ی متفکر از طرف دیگر می باشد. متأسفانه این جنگ تمام

قشرهای این اجتماع یعنی همه ی طبقات فرهنگی و معنوی و مذهبی

ما را در همه ی سطوح فراگرفته است. گروه متقدم منجمد از بسیاری

از عقاید موروثی مخلوط با عناصر مذهبی مختلف و رنگارنگی که از

مذاهب اسراییلی و زرتشتی و فلسفه ی یونان و حتی خرافات بابلی

به هم مخلوط شده و در طول تاریخ، بافت منجمد و راکدی را به نام

یک فرقه ساخته، به نام «شیعه»، دفاع کرده و سخن می گویند و

می خواهند به نسلی که هرگز استعداد پذیرفتن چنین بافتِ منجمدِ

کهنه ای را ندارند، تحمیل کنند و چون زیر بار نمی رود، فریاد برمی آورند

که «این نسل از دین روی گردان است! این جوان ها فاسدند! و به 

آهنگ دیگری می رقصند!» و نسبت به حقیقت و فضیلت گرایشی

ندارند!»

   من به عنوان یک فرد که با این نسل تماس مستقیم و مداوم دارم

و داشته ام، احساس می کنم و اقرار می نمایم و هزاران دلیل و قرینه

دارم که شاید در هیچ زمانی نسل جوان متفکر ما برای دست یافتن به

آن حقیقت راستین و برای شناختن واقعیت مذهب خویش و آن حقیقت

پنهان شده در طول تاریخش، که «اسلام» است، به اندازه ی امروز

احساس تشنگی و ابراز نیاز نکرده و هیچ وقت این حلقوم ها این همه

تشنه ی آشامیدن آبی که از سرچشمه ی نخست حقیقت تشیع و

اسلام می جوشد، باز نبوده است. امروز یک کتاب خوب مذهبی که

حرف تازه ای در باره ی دین داشته باشد، بیش از هر کتاب دیگری مورد

استقبال نسل جوان قرار گرفته و خواننده دارد. پس فریاد «وااسلاما» از

این رو بلند است که نیاز این نسل و کیفیت تفکر و تلقی این نسل

شناخته شده نیست. نسلی که با مدرن ترین اندیشه های امروز، کم

و بیش آشناست و مکتب های فلسفی از هر طرف به مغزش هجوم

می آورد و در سطح امروز علم جهان قرار گرفته و نسلی است که در

رشته های گوناگون علمی و ادبی و فکری در سطح بالایی تحصیل

می کند؛ و نمی تواند در حد یک مذهب ارثی تقلیدی تعبدی راکد پایین

بیاید!