ابوعلی سینا در کتابش «اشارات»، زهد را به زهد عارف و زهد غیر

عارف تقسیم می کند و می گوید:

   زاهدانی که از فلسفه ی زهد آگاهی ندارند، به خیال خود معامله ای

انجام می دهند ؛ کالای آخرت را با کالایی از دنیا معاوضه می کنند، از

تمتعات دنیا دست می شویند که در عوض از تمتعات اخروی بهره مند

گردند، به عبارت دیگر در این جهان برداشت نمی کنند تا در جهان دیگر

برداشت نمایند! ولی زاهد آگاه و آشنا به فلسفه ی زهد از آن جهت زهد

می ورزد که نمی خواهد ضمیر خویش را به غیر ذات حق مشغول بدارد.

چنین فردی، شخصیت خویش را گرامی می دارد و جز خدا هر چیز دیگر

را کوچک تر از آن می داند که خود را بدان مشغول سازد و در بند اسارت

آن درآید.

   هم او در فصلی دیگر از کتاب اشارات، آنجا که در باره ی «تمرین

عارف» بحث می کند می گوید: این تمرین به خاطر سه هدف است:

   یکی رفع مانع یعنی برداشتن غیر خدا از سر راه، دوم رام و مطیع

ساختن نفس امّاره نسبت به نفس مطمئنه، و سوم تلطیف باطن؛ و

زهد حقیقی و واقعی کمک می کند به هدف اول، یعنی برداشتن

غیر حق از سر راه.

   مسئله ی تضاد و مخالفت دنیا و آخرت و دشمنی آنها با یکدیگر و

این که این دو مانند دو قطب مخالف اند، که نزدیکی به هر یک، دوری

از دیگری است، همه مربوط به این مطلب است یعنی مربوط است به

جهان دل و ضمیر انسان و دلبستگی ها و عشق ها و پرستش های

انسان. با یک دل نمی توان بیش از یک معشوق را برگزید. این است

که وقتی از علی ابن ابی طالب در باره ی جامه اش که کهنه و مندرس

بود سوال کردند، گفت: دل به این سبب، نرم می گردد و نفس به این

وسیله رام می شود و مومنان به آن اقتدا می کنند ...

   یعنی کسی که جامه ی نو ندارد، از پوشیدن جامه ی کهنه ناراحت

نمی شود و احساس حقارت نمی کند، زیرا می بیند که پیشوایش

جامه ای بهتر از جامه ی او نپوشیده است.  

   آنگاه اضافه کرد که همانا دنیا و آخرت دو دشمن مشخص و دو راه

مختلف اند؛ هر کس دنیا را دوست دارد و رشته ی تسلط دنیا را به

گردن خود بیندازد، طبعا" آخرت را و آنچه مربوط به آخرت است را دشمن

می دارد. دنیا و آخرت به منزله ی مشرق و مغرب اند که نزدیکی به هر

یک عین دوری از دیگری است؛ این دو در حکم دو هوو می باشند.

   امام صادق نیز در سخنی گفته است: هر دلی که در آن شک یا شرک

وجود داشته باشد. از درجه ی اعتبار ساقط است. از این جهت زهد را

برگزیدند که دل هایشان برای آخرت از هر آرزوی دیگر خالی و فارغ باشد.